Efsane, büyü, sihir, savaş, aşk, kıskançlık ve güç; karşınızda Mitoloji sevgili okuyucularım. Bu yazımda sizlerle mitolojinin günümüz kültürüne nasıl ve hangi kanallar aracılığıyla yansıdığını konuşacağız. Hazırsanız takın miğferinizi ay aman alın kahvenizi gelin başlayalım. ;)
Mitoloji içerisinde efsanelerden tutun, aşk hikayelerinden acı veren olaylara kadar uzanan derin anlamlar içerir. Mitoloji kelimesinin altında sayısız hikaye, efsane, yapıt ve dilden dile dolaşmış isimler bulunur. Mitoloji kelimesi Yunan kökenlidir ve yazılışı ‘μυθολογία’ şeklindedir. Mithos yani efsane/masal ve logos, konuşma anlamına gelen kelimelerin birleşiminden oluşmuştur. Anlamı adında saklıdır diyebiliriz.
Mitoloji perdesi aralandığında ortaya çıkan her bir ışıktan türlü kültür yansımaları görülebilir. Yunan, Roma, Türk, İskandinav gibi kültürlere ait çeşitli mitolojik dallar vardır. Sıra dışı hikayeler ve şaşırtıcı kahramanlar dünya üzerindeki kültürlerin içerisinde yerlerini almışlardır. Şimdi sizlerle hangi kanallar aracılığı ile kültürlere işlemiş onları göreceğiz.
Sinema ve Televizyon: Gerçeklik dolu film ve diziler!
Mitoloji içerisinde barındırdığı çeşitli hikayelerden kaynaklı uyarlama yapılması en avantajlı kategorilerden biridir. Sinema ve Televizyon yapımcıları da bu avantajları en ses getiren şekilde kullanmıştır. Mitolojik efsaneler, hikayeler ve özellikle de kişiler film ve dizilere taşınmıştır. Örneğin hemen hemen herkesin bildiği Marvel Sinematik Evreni, Truva, Herkül (Hercules), Mumya ve 300 Spartalı gibi yapımlar içerisinde mitolojinin çeşitli yönlerini barındırırlar.
Edebiyat: Efsanevi sayfalara yolculuk!
Efsaneler ve özellikle mitolojik karakterlerin yaşamları edebi eserlere oldukça sık işlenmiştir. Yazarlar eserlerine mitolojiyi çeşitli yollarla entegre etmiştir. İşte en sevdiğim kısım; aranızda Madeline Miller’dan ‘Circe’ yani Kirke’yi okuyanınız var mı? Eğer okumadıysanız o büyülü anlatım ve hikayelerden oldukça şey kaçırıyorsunuz benden söylemesi.
Mimari ve Sanat: Büyülü parçalar!
Mitoloji içerisinde bulunan karakterler ve onların yanı sıra çoğu efsaneye konu olmuş mitolojik figürler sanat ve mimarinin altın kaynağı olmuştur. Bu kategori altında ilk akla gelenlerden olan Yunan tanrıları ve karakterlerinin heykelleri, Roma mimarileri, İskandinav ve Türk mitolojisinin fırça ucuna yansıyan çeşitli yönleri bizleri o efsanelere sürüklemektedir. Örneğin ülkemizde, canım İzmir’imizde bulunan Efes Antik Kenti içerisinde barındırdığı mimarisi ile sizleri büyüleyecektir. Ayrıca filmlere de konu olmuş efsanevi Thor’un çekicini de unutmamak lazım.
Mitolojik Söylemler: Mitolojik dil ifadeleri!
Mitolojik efsanelerin içerisinde derin anlamlı yüzlerce hikaye dolaşmaktadır. Bu derin anlamlardan doğan sözcükler, deyimler ve ifadeler günümüz dillerine işlenmiştir. Günlük ifadeler, figürlerden yola çıkan sözcükler ve ders çıkartma garantili deyimler belki sizler anlamını bile bilmeden kullandığınız o deyimlerde saklıdır. Gelin örnekleyelim; “Pandora’nın Kutusu” deyimini daha önce duydunuz değil mi? Ay yok canım takıdan bahsetmiyorum, bildiğimiz karakter bu Pandora. Bu karakterimiz maalesef açmış kutusunu yaymış dünyaya kötülüğü ve felaketi. Bi dur be ablacım sanki daha fazla felakete ihtiyacımız var. İşte bu deyim günümüzde beklenmedik sonuçlarla karşılaşmak anlamında kullanılıyor.
Bir diğer örneğimiz ise “Aşil’in Topuğu”. Efsanevi Yunan kahramanımız Aşil nam-ı diğer Akhilleuscuğumuz kutsanırken tutulan, bu nedenle ölümsüz kalan tek yeri olan topuğundan vurularak ölüyor. Bu da günümüzde bir kişinin zayıf bir noktasını vurgulamak isterken kullanılan bir deyim haline geliyor.
Sonuç olarak sevgili okuyucularım mitoloji aslında neredeyse her yerde. Hikayeler, efsaneler, karakterler, savaşlar ve çeşitli duygular günümüz kültüründe kendi yerini almışlar. Mitolojinin sizi büyüleyen dünyasına girdiniz mi, bakın bakalım o büyüden çıkabiliyor musunuz.
Kültürler ne denli kategorilerle süslenmiş değil mi? Bu büyülü dünyanın blogunu okurken umarım keyif alırsınız. İyi okumalar, iyice okuyun yani yoksa gelir Hades benden söylemesi ;)