Salonunuz için yeni bir tablo yapmak istediğinizi düşünün. Aradığınız tablonun anlamlı olmasını, bir hikâyeyi yansıtmasını ve ruhunuzu simgelemesini istiyorsunuz. Ne çizeceğinizi düşünürken, yapay zekâdan yardım almak aklınıza geliyor. Önce fikrinizi ChatGPT’ye sorup, daha sonra Midjourney’den çizdiriyorsunuz ve sonunda gerçekten istediğinize yakın bir tablo elde ediyorsunuz.
Peki, şimdi bu eserin hâlâ anlamlı olup sizin hikâyenizi yansıttığını düşünüyor musunuz? Bu eser gerçekten sizin mi? Yoksa sadece birkaç tuşa mı bastınız?
Gelin, bu yazıda yapay zekânın yaratıcılığa olan etkisini güncel tartışmalar ile birlikte inceleyelim.

Gerçek Yaratıcılık Nedir?
Yaratıcılık, belki de çevrenizdekilerin sizi deli olarak göreceği hâlde bilinmeyeni hayal edip, peşinden sabaha kadar düşünüp durmak; kelimeler, boyalar veya seslerin içinde kaybolup, kendi hikâyeniz uğruna “o” ana ulaşma çabasıdır.
Şimdi bu yolculuk sadece birkaç kelimeyle, saniyeler içinde yaratılıyor. Kimisi için bu harika, ama kimisi için de yaratıcılığın sıradanlaşması demek.

Peki, Yapay Zekâ Yaratıcılığın Neresinde?
Sanat, tarih boyunca sadece estetik bir üretim değil; sanatçıların duygularının, düşüncelerinin, hislerinin ve hikâyelerinin bir yansıması olmuştur. Tüm bunlar her esere farklı bir anlam ve yaratıcılık katmıştır.
Bazı kesimler, yapay zekânın sanat yapmadığını; sadece mevcut olanı kopyalayıp yeniden ürettiğini ve ruh taşımadığı için gerçek yaratıcılık olmadığını savunurken; diğer kesimler, yapay zekâyı yaratıcı üretime yardımcı olan bir araç olarak görüp, onun yardımıyla daha iyi fikirlere ulaşabileceğimizi düşünüyor.
Yapay zekânın zeki olduğu ve birçok işimizi kolaylaştırdığı reddedilemez, evet.
Ama konu yaratıcılığa geldiğinde, binlerce eseri tarar, stilleri öğrenir, örüntüleri çıkarır ve yenisini üretir. Ama hissetmez.
Van Gogh’un "Yıldızlı Gece"si, yalnızca sarı ve mavi fırça darbelerinden ibaret değildir. O, bir hikâyedir.
Peki, Midjourney’in "Yıldızlı Gece’ye benzer" üretimi nedir? Sadece istatistiksel bir tahmin.

Sonuç: Tehdit mi, Dönüşüm mü?
Yapay zekânın yaratıcı süreci dönüştürdüğünü söylemek kesin. AI, bugün birkaç kelimeyle tablo çizebiliyor, müzik oluşturabiliyor, şiir yazabiliyor. Ancak burada unutulmaması gereken; yapay zekânın bir sanatçı değil, yaratıcı sürece destek olan bir araç olduğudur. Günümüzde sorun, yapay zekâ ile yarışmak olmamalı. Bunun yerine, yaratıcılığın özünün nasıl korunacağı asıl meseledir. Eğer yapay zekâyı sadece hız ve verimlilik için kullanırsak, yaratıcılığın yitirilmesi ile karşı karşıya kalmamız mümkün. Ancak onunla iş birliği yapıp hayal gücümüzü aydınlatması için kullanırsak, bu yaratıcı sürecin yepyeni bir dönemini başlatabilir.